Η συνεργασία βρίσκεται στον πυρήνα κάθε επιχείρησης, μεγάλης ή μικρής –ακόμη και ατομικής. Είναι μια πραγματική υπερδύναμη, η οποία δίνει ζωή στον χώρο εργασίας και ανταμείβει με τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα που αποφέρει. Σε αυτό το άρθρο, επιχειρούμε μια εισαγωγή στις διάφορες συνεργατικές δεξιότητες.
Συνεργασία σημαίνει ότι δύο ή περισσότερα άτομα καταβάλλουν συντονισμένες προσπάθειες για την επίτευξη ενός κοινού στόχου. Όσο αυξάνουν ο αριθμός και η διαφορετικότητα των ατόμων, τόσο δυσκολεύει το εγχείρημα. Παρά ταύτα, μια ετερογενής και ποικιλόμορφη ομάδα μπορεί να συνεργαστεί αρμονικά και παραγωγικά. Το κλειδί της επιτυχίας είναι η καλλιέργεια των κατάλληλων δεξιοτήτων συνεργασίας, υπό την επίβλεψη ενός ηγέτη.
Όταν επιζητείτε να πετύχετε έναν στόχο με μια ανομοιογενή ομάδα, οι έξι παρακάτω δεξιότητες μπορεί να αποβούν πολύτιμες:
Δεν χρειάζεται να είστε μάνατζερ για να είστε ηγέτης. Η αποτελεσματική συνεργασία χρειάζεται κατεύθυνση και διαχείριση των προσδοκιών των γύρω σας, ανεξαρτήτως πείρας. Σπουδαίοι συνεργάτες είναι όσοι ενθαρρύνουν τους άλλους, οραματίζονται τον προορισμό και δείχνουν τον δρόμο, μετριάζοντας παράλληλα το επίπεδο του στρες.
Για να οδηγείτε τους άλλους σε ένα ταξίδι, χρειάζεστε τις εξής δεξιότητες: διαίσθηση, ενθάρρυνση, διαχείριση στρες, προσεκτικότητα, διαχείριση ανθρώπων, αξιοπιστία, όραμα.
Η ακριβής και στοχευμένη επικοινωνία βρίσκεται στην καρδιά κάθε συνεργασίας. Να έχετε πάντα κατά νου πως δύο φράσεις μεστές νοήματος είναι καλύτερες από είκοσι φράσεις κενές περιεχομένου. Εξίσου σημαντικό είναι να ακούτε προσεκτικά τους άλλους πριν καταθέσετε τη γνώμη σας: η επιρροή έχει ως αφετηρία της την κατανόηση των άλλων.
Για να εκφράζετε τις ιδέες σας αποτελεσματικά, χρειάζεστε τις εξής δεξιότητες: πειθώ, αμεροληψία, διαφάνεια, ταπεινότητα, διπλωματικότητα, ειλικρίνεια.
Αν δεν μπορείτε να οργανώσετε τη δική σας δουλειά, τότε η συνεργασία με άλλους ίσως οδηγήσει σε σύγχυση και αβεβαιότητα. Ιεραρχήστε τα καθήκοντά σας και αναθέστε σε συνεργάτες σας εκείνα στα οποία δεν μπορείτε να αντεπεξέλθετε χωρίς βοήθεια.
Για να έχετε τις υποχρεώσεις σας σε τάξη, χρειάζεστε τις εξής δεξιότητες: λήψη αποφάσεων, κριτική σκέψη, επίλυση προβλημάτων, παραγωγή ιδεών, στρατηγική σκέψη, μεταβίβαση αρμοδιοτήτων, παραγωγικότητα.
Έχετε την περιέργεια να εξετάσετε βαθύτερα μια κατάσταση ή μένετε στην πρώτη εντύπωση; Η συναισθηματική νοημοσύνη απαιτεί από το άτομο να διερευνά τις ανθρώπινες σχέσεις με συμπάθεια, δομώντας αμοιβαία εμπιστοσύνη και κατανόηση. Οι ομάδες ευημερούν όταν κάθε μέλος τους προσπαθεί να κατανοήσει τα υπόλοιπα.
Για να μπείτε στο μυαλό ενός ατόμου, χρειάζεστε τις εξής δεξιότητες: συμπόνια, ανθεκτικότητα, εμπιστοσύνη, περιέργεια, υπομονή, ενεργητική ακρόαση, δικαιοσύνη, ψυχραιμία.
Οι συνεργασίες δοκιμάζονται όταν εμφανίζονται εμπόδια. Η ικανότητα πρόβλεψης των πιθανών δυσκολιών προτού διογκωθούν είναι απαραίτητη για την επιτυχή κατάληξη ενός εγχειρήματος. Μπορείτε να εστιάσετε σε όσα δεν είναι ακριβώς μπροστά σας; Μπορείτε να διαβάσετε τις πρόωρες ενδείξεις μελλοντικών εξελίξεων;
Για να μπορέσετε να διαβλέψετε το μέλλον, χρειάζεστε τις εξής δεξιότητες: στρατηγική σκέψη, θέληση, εστίαση, επιμονή, σχεδιασμός, λογική, έρευνα.
Τα συνεργατικά εγχειρήματα σπάνια ακολουθούν την πορεία που σχεδιάστηκε αρχικά. Επιδείξτε ευελιξία, αναπροσαρμόζοντας τα επόμενα βήματα όποτε ανακύπτει κάτι απρόβλεπτο. Ανεχθείτε έναν βαθμό ασάφειας όπου χρειάζεται και αποδεχθείτε ότι δεν μπορούν όλα να είναι προγραμματισμένα στην εντέλεια και προκαθορισμένα.
Για να αποκρίνεστε θετικά στις μεταβολές, χρειάζεστε τις εξής δεξιότητες: ισορροπία, προσαρμοστικότητα, επιρροή, δικαιοσύνη, ανεκτικότητα, διπλωματικότητα, ευρύτητα πνεύματος, συμβιβαστικότητα.
Η σύγκρουση προκαλεί προστριβές σε κάθε συνεργασία, θέτοντας σε κίνδυνο τη συνοχή της ομάδας. Παρότι οι διαφωνίες μπορεί να είναι εποικοδομητικές και ωφέλιμες, οι προσωπικές έριδες δημιουργούν ένα τοξικό κλίμα. Έτσι, η έγκαιρη διευθέτηση των συγκρούσεων αποκτά καίρια σημασία.
Για να μετριάζετε τη διάσταση απόψεων, χρειάζεστε τις εξής δεξιότητες: ενθάρρυνση, πειθώ, ενεργητική ακρόαση, σεβασμός, ψυχραιμία, αποφασιστικότητα.
Επειδή όλοι θα θέλαμε να έχουμε καλύτερες δεξιότητες συνεργασίας σε κάθε νέο ομαδικό έργο που αναλαμβάνουμε, ας δούμε πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τη συνεργασία μας με τους άλλους. Τους τρεις παράγοντες που παρουσιάζουμε στη συνέχεια είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τους αναφέρετε σε μια συνέντευξη εργασίας.
Όταν ξεκινάτε μια συνεργασία, θέστε στόχους συγκεκριμένους, μετρήσιμους, επιτεύξιμους, συναφείς και χρονικά προσδιορισμένους. (Στα Αγγλικά, αυτές οι λέξεις σχηματίζουν το ακρωνύμιο SMART [Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Time-bound], για αυτό οι εν λόγω στόχοι έχουν γίνει γνωστοί ως «έξυπνοι»). Δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο από μια ομάδα που δεν γνωρίζει ποιοι είναι οι στόχοι της.
Αν οι στόχοι δεν έχουν αυτά τα γνωρίσματα, ίσως εμφανιστούν τριγμοί στις σχέσεις των μελών της ομάδας. Κάθε μονάδα χρειάζεται να πιστεύει στην άλλη αλλά και στους στόχους του συνόλου.
Όταν όλα τα άτομα σε ένα συνεργατικό εγχείρημα ενθαρρύνονται να αναλαμβάνουν την ευθύνη για το «λιθαράκι» που προσθέτουν, σταδιακά αναδύεται μια κουλτούρα συλλογικής ευθύνης. Όλοι κάνουμε λάθη, οπότε δεν χρειάζεται να νιώθουμε τύψεις. Κάθε λάθος είναι μια ευκαιρία να έρθουν τα μέλη της ομάδας πιο κοντά.
Όταν προάγεται μια κουλτούρα κοινής υπευθυνότητας, τα άτομα προσηλώνονται στην κατεύθυνση του έργου και χαίρονται το ένα για τα επιτεύγματα του άλλου, διότι όλα συμβάλλουν στον κοινό σκοπό.
Σε ένα έργο, οι στόχοι και τα κριτήρια της επιτυχίας ενδέχεται να μεταβληθούν. Αν υπάρξει απόλυτη διαφάνεια απέναντι σε όλα τα μέλη της ομάδας, θα προχωρήσουν ενωμένα προς την επίτευξη αυτών των νέων στόχων. Χρειάζεται μόνο να έχουν όλοι την ίδια ενημέρωση, για να έχουν μια εικόνα σαφή και αληθινή.
Η διαφάνεια είναι επίσης χρήσιμη αν δυσκολεύεστε με ορισμένη πτυχή του εγχειρήματος. Το να νιώθετε άνετα να ζητήσετε τη βοήθεια των άλλων από νωρίς είναι σημάδι μιας ομάδας που λειτουργεί αποδοτικά.
Πολλές από τις δεξιότητες συνεργασίας που αναφέραμε πιο πάνω είναι μαλακές δεξιότητες οι οποίες ποσοτικοποιούνται δύσκολα χωρίς αναφορά σε συγκεκριμένο πλαίσιο. Αν τις στοιβάξετε απλώς στο τμήμα δεξιοτήτων του βιογραφικού, δεν θα καταφέρετε πολλά.
Αντί αυτού, προτιμήστε να περιλάβετε τις συνεργατικές δεξιότητες στη σύνοψη του βιογραφικού και στο τμήμα του εργασιακού ιστορικού. Δεν είναι απαραίτητο να γράψετε το όνομα της δεξιότητας· αν πείτε τι κατορθώσατε, θα διαφανεί ποια δεξιότητα εφαρμόσατε.
Οι δεξιότητες συνεργασίας κάνουν ένα άτομο εξαιρετικό συνοδοιπόρο σε μια κοινή προσπάθεια. Αν εκτιμάτε τις εμπειρίες των άλλων όσο τις δικές σας, είναι εύκολο να κατανοήσετε ότι τα άριστα αποτελέσματα προκύπτουν μόνο μέσω της διαπροσωπικής ζύμωσης, της αμοιβαίας κατανόησης και της συνεννόησης.
Αν συνεργάζεστε άρτια με τους άλλους, θα είναι πρόθυμοι να συμβάλουν στην επιτυχία σας.